۴ پیشنهاد محیط زیستی به دولت چهاردهم

حسن اکبری در گفت وگو با نکستونز در آستانه چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اظهار کرد: یک سری مشکلات انباشته در حوزه طبیعت کشور داریم. در طول چند دهه اخیر روند توسعه مثل همه دنیا  اثرات خود را بر زیرساخت‌های  طبیعت گذاشته است. به عنوان نمونه در طول سالیان گذشته سوء مدیریت در حوزه آب که به شکل اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی، مهار بیش از  آب‌های سطحی  برای کشاورزی به علاوه تخریب خاک و پوشش گیاهی موجب شده با وضعیت شکننده‌ای مواجه شویم البته تقریبا در تمام دنیا تخریب جنگل‌ها و آسیب به تنوع زیستی و حیات وحش دیده می‌شود ولی آسیب‌ها و مشکلات در کشورهایی مانند ایران که  آب و هوای بخش عمده‌ای از آن در در شرایط خشک قرار دارد، قدری بیشتر است.  

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: در چنین شرایطی مسئله محیط زیست بسیار مهم است و باید با توجه و حساسیت ویژه‌ای دنبال شود. در اغلب دولت‌ها در سطح حرف و شعار به مساله محیط زیست پرداخته می‌شود و انتظار است که در سیاستگذاری و اجرا نیز به پایداری منابع دقت شود.

ضرورت مدیریت یکپارچه منابع زیستی کشور

 معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر ضرورت مدیریت یکپارچه منابع زیستی کشور اظهار کرد: وقتی که آب، خاک، پوشش گیاهی و در نهایت تنوع زیستی و ذخایر ژنی در دستگاه‌های مختلفی مدیریت می‌شوند، هیچ وقت به نتیجه مطلوبی نمی‌رسیم. هرچه قدر این مدیریت‌ها یکپارچه‌تر باشند، نتیجه بهتری می‌گیریم چراکه این عناصر تاثیرات متقابل بر هم می‌گذارند.  

لزوم توجه به محیط زیست به عنوان مساله‌ای اساسی و کلان

اکبری اضافه کرد: یکی از مشکلاتی که عمدتاً کشور در طول ۵۰ سال گذشته با آن‌ها مواجه بوده این است که معمولا در شرایط حساس اقتصادی، سیاسی،‌ امنیتی و…  توجه به محیط زیست کمرنگ‌تر می‌شود این در حالیست که اگر به پایداری بلندمدت سرزمین می‌اندیشیم باید محیط زیست را هم‌ردیف مسایل اساسی و کلان‌ کشور بدانیم،  باید به محیط زیست همواره به عنوان یکی از مسائل کلان و مهم کشور در همه سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها توجه شود.

وی اضافه کرد: مشکلی که در محیط زیست با آن مواجه هستیم این است که عمر دولت‌ها نسبت به قدمت محیط زیست کوتاه است و اگر دولت‌ها به این نکته توجه کنند که مسایل محیط زیستی در بلندمدت می‌تواند هزینه‌های بسیار بیشتری از منافع حاصل از اجرای برخی طرح‌ها ایجاد کند ، به‌طور قطع به آن راضی نمی‌شوند.

به نهضت فرهنگسازی در حوزه محیط زیست نیاز داریم

اکبری با تاکید بر ضرورت  فرهنگسازی محیط زیستی اظهار کرد: بر اساس اصل ۵۰ قانون اساسی همچنین فرمایشات مقام معظم رهبری  و سیاست‌های ابلاغی ایشان در محیط زیست و بسیاری اسناد همچنین تجربه دنیا مشارکت و همراهی مردم می‌تواند منجر به حفاظت بهتر از محیط زیست منجر شود. پیش‌زمینه حضور و مشارکت مردم، فرهنگسازی است. ما در حوزه محیط زیست به یک نهضت فرهنگسازی نیاز داریم.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: هنوز تعداد زیادی از مردم در طبیعت زندگی می‌کنند اما به‌راحتی به حیات وحش آسیب می‌زنند. به عنوان نمونه ممکن است خزندگان را به عنوان حیوانات بی‌فایده از بین ببرند یا هنوز شکار غیر مجاز، ریختن پسماند در طبیعت ، رعایت نکردن حقوق حیوانات، آسیب رساندن به پوشش گیاهی و ..  توسط افرادی اتفاق می افتد که آگاهی کافی نسبت به محیط زیست ندارند.

وی افزود: برخی تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیرندگان در دستگاه‌های توسعه‌ای و عمرانی به محیط زیست به عنوان یک هدف اصلی و مسئله مهم در برنامه‌ریزی، سیاستگذاری و اجرای طرح‌ها توجه کافی و لازم را نمی‌کنند چراکه فرهنگ محیط زیستی در آنان به‌درستی شکل نگرفته است بنابراین باید در دوران کودکی و نوجوانی در زمینه محیط زیست فرهنگسازی شود .در بزرگسالی ممکن است فرد اطلاعاتی درباره محیط زیست به دست بیاورد ولی هرگز نمی‌تواند عاشق طبیعت سرزمینش شود.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: اگر کودکان و نوجوانان طبیعت را لمس کنند و به‌درستی آموزش‌های لازم را ببینند، به‌طور قطع در آینده در هر جایگاهی که قرار بگیرند می‌توانند محیط زیست را به بهترین نحو حفظ کنند. در این شرایط نقش آموزش وپرورش و دستگاه‌های فرهنگی مهم است. اگر آنان برای ارایه آموزش‌های محیط زیستی لازم اقدام نکنند، یک یا دو دستگاه نمی‌توانند محیط زیست کشور را به نحو مطلوب حفاظت کنند پس توجه به فرهنگسازی و تامین زیرساخت‌ها و فراهم کردن مقدمات آن بسیار می‌تواند در حفظ محیط زیست موثر باشد.

لزوم جلب مشارکت مردم در  حفظ محیط زیست

اکبری با بیان اینکه موضوع مشارکت مردم به عنوان یک شعار جدی سال‌هاست که مطرح است، توضیح داد:  در شعار امسال نیز مقام معظم رهبری به درستی به موضوع مشارکت مردم پرداختند و هم در سال جاری و هم سال گذشته رئیس جمهور شهید بر مشارکت مردم تاکید کردند. خودم بارها در جلسات شنیدم که شهید آیت‌الله رییسی بر مردمی‌سازی واقعی تاکید می‌کردند ولی در برخی لایه‌های میانی آن اراده و عزم جدی در دستگاه‌های اجرایی دیده نمی‌شود تا کار به‌طور واقعی به مردم سپرده بشود و غالبا وقتی موضوع مشارکت مردم مطرح می‌شود، احتیاط می‌شود و بسیاری از امور در اختیار دستگاه های دولتی و عمومی باقی می‌ماند.

 وی اضافه کرد: مشارکت واقعی مردم زمانی محقق می‌شود که در همه امور از جمله محیط زیست مردم را در کنار و همکار خودمان ببینیم. اگر شکارچیان را به مشارکت واقعی دعوت کنیم و به کار بگیریم می‌توانند بهترین حافظان محیط زیست باشند، چه برسد به مردم و علاقه‌مندان به طبیعت. فرش قرمز برای مشارکت آنان در حفظ محیط زیست باید پهن کنیم.

اکبری در پایان اظهارکرد: در دولت سیزدهم خیلی تلاش کردیم زیرساخت‌های قانونی را به شکلی تغییر دهیم که زمینه مشارکت واقعی مردم فراهم شود اما با انواع مقاومت‌ها در لایه‌های میانی دستگاه‌های مختلف مواجه می‌شدیم و این وضعیت کار را سخت می‌کرد. اگر مشارکت واقعی مردم را می‌خواهیم باید از نظر حقوقی زیرساخت حضور آنان را فراهم کنیم و فرهنگ مشارکت مردم به‌گونه‌ای که آنان را در کنار خودمان ببینیم را در همه دستگاه‌ها ترویج کنیم.

 پایان خبر نکستونز