نمونه شکوائیه ضرب و جرح

مواجهه با آسیب های فیزیکی ناشی از ضرب و جرح، تجربه ای تلخ و پر از ابهام است. در چنین شرایطی، تنظیم دقیق و صحیح یک نمونه شکوائیه ضرب و جرح، اولین و شاید مهم ترین گام برای احقاق حقوق فرد آسیب دیده و پیگیری قانونی ماجرا محسوب می شود. این فرآیند، هرچند ممکن است پیچیده به نظر برسد، اما با راهنمایی های درست و جامع، به مسیری قابل طی کردن تبدیل خواهد شد.

شخصی که مورد ضرب و جرح قرار گرفته، در ابتدا ممکن است احساس سردرگمی کند و نداند از کجا شروع کند. گاهی اوقات زخم های روحی ناشی از این اتفاق، عمیق تر از جراحات جسمی هستند. اما این مقاله قصد دارد، همچون یک راهنمای دلسوز، گام به گام او را در مسیر احقاق حق و مجازات متهم همراهی کند. از لحظه وقوع حادثه تا صدور حکم نهایی، هر مرحله با دقت توضیح داده می شود تا خواننده با درک کامل روند قانونی، بتواند شکوائیه ضرب و جرح خود را به درستی تنظیم کند، مدارک لازم را جمع آوری نماید و با اطمینان خاطر مراحل قضایی را طی کند. در این مسیر، حتی نمونه های قابل ویرایش برای سناریوهای مختلف نیز ارائه خواهد شد تا به کارایی این راهنما افزوده شود.

جرم ضرب و جرح از نگاه قانون: تعاریف و مبانی

فهم دقیق اصطلاحات و مبانی حقوقی، سنگ بنای هرگونه اقدام قانونی است. در زمینه ضرب و جرح، آشنایی با تعاریف و تفاوت های حقوقی این واژه، به شاکی کمک می کند تا شکایت خود را با وضوح و دقت بیشتری مطرح کند. قانون گذار، برای حفظ امنیت و آرامش جامعه، مجازات هایی را برای افرادی که به جسم دیگری آسیب وارد می کنند، در نظر گرفته است.

ضرب و جرح چیست؟ تفاوت های حقوقی و مصادیق آن

در زبان عامیانه، واژه های ضرب و شتم و ضرب و جرح گاهی به جای یکدیگر استفاده می شوند. اما از نظر حقوقی، تفاوت های ظریفی بین این دو وجود دارد که شناخت آن ها برای تنظیم شکوائیه ضرب و جرح ضروری است. ضرب به معنای وارد آوردن آسیب فیزیکی به دیگری است که منجر به تغییرات ظاهری مانند کبودی، قرمزی، ورم، یا سیاه شدن پوست می شود، اما با خونریزی یا از هم گسیختگی بافت همراه نیست. به عنوان مثال، یک سیلی محکم یا مشتی که تنها کبودی ایجاد کند، در دسته ضرب قرار می گیرد.

در مقابل، جرح به هرگونه آسیبی گفته می شود که با خونریزی، بریدگی، پارگی، شکستگی استخوان، نقص عضو یا از هم گسیختگی بافت های بدن همراه باشد. یک ضربه چاقو که باعث بریدگی شود، یا ضربه ای که منجر به شکستگی دست گردد، مصداق جرح است. بنابراین، ترکیب ضرب و جرح شامل هر دو حالت آسیب های سطحی بدون خونریزی و آسیب های عمیق تر همراه با جراحت می شود.

• تعریف ضرب: کبودی، قرمزی، ورم، سیاه شدن بدون خونریزی (مانند سیلی، مشت بدون جراحت باز).
• تعریف جرح: هرگونه بریدگی، پارگی، شکستگی، نقص عضو و آسیب هایی که با خونریزی یا از هم گسیختگی بافت همراه است.

توضیح دیگر این است که ضرب و جرح می تواند به دو صورت کلی اتفاق بیفتد:

1. ضرب و جرح عمدی: این نوع از آسیب فیزیکی زمانی محقق می شود که فرد با قصد و نیت قبلی، به دیگری آسیب برساند. برای مثال، شخصی با هدف شکستن دست دیگری، به او ضربه بزند. اثبات عمدی بودن، نقش مهمی در تعیین مجازات خواهد داشت.
2. ضرب و جرح غیرعمدی: در این حالت، فرد قصد آسیب رساندن به دیگری را ندارد، اما بر اثر بی احتیاطی، بی مبالاتی، یا در حین مشاجره ای که کنترل از دست می رود، آسیبی به دیگری وارد می کند. مجازات این نوع از ضرب و جرح معمولاً خفیف تر از نوع عمدی است و عمدتاً شامل پرداخت دیه می شود.

مبنای قانونی و مجازات های مربوطه

قانون مجازات اسلامی جمهوری اسلامی ایران، به تفصیل به جرم ضرب و جرح و مجازات های آن پرداخته است. مواد 614 تا 616 بخش تعزیرات این قانون، از جمله مواد اصلی هستند که به این موضوع می پردازند. مجازات ها بسته به نوع و شدت آسیب، عمدی یا غیرعمدی بودن، و نتایج حاصله متفاوت است و می تواند شامل حبس، شلاق، یا پرداخت دیه (جبران خسارت مالی) باشد.

یکی از مهمترین جنبه های قانونی در این حوزه، بحث قصاص است. در صورتی که ضرب و جرح منجر به نقص عضو یا جراحتی شود که قابل قصاص باشد (یعنی بتوان عین آن جراحت را بر روی بدن جانی نیز وارد کرد)، شاکی حق درخواست قصاص را دارد. البته، شرایط قصاص بسیار خاص و دقیق است و باید با مشاوره حقوقی پیگیری شود. اگر قصاص ممکن نباشد یا شاکی از آن صرف نظر کند، مجرم به پرداخت دیه محکوم خواهد شد. دیه، مبلغی است که برای جبران خسارت های بدنی به فرد آسیب دیده پرداخت می شود و میزان آن بر اساس نوع جراحت، توسط کارشناسان پزشکی قانونی و سپس قاضی تعیین می گردد.

گام های عملی برای طرح شکایت ضرب و جرح

وقتی اتفاق ناخوشایند ضرب و جرح رخ می دهد، اولین واکنش ها ممکن است آمیخته با ترس، خشم یا سردرگمی باشد. اما در این لحظات است که آگاهی از گام های عملی و فوری، می تواند سرنوشت پرونده را تغییر دهد. با این راهنما، همچون یک همراه، مسیر پیش رو شفاف تر خواهد شد.

اقدامات اولیه و فوری پس از حادثه

مهم ترین کار پس از وقوع ضرب و جرح، حفظ آرامش و امنیت خود است. اگر شرایط خطرناک است، ابتدا خود را از محل حادثه دور کنید و به مکانی امن بروید. پس از اطمینان از امنیت، بلافاصله به دنبال کمک های پزشکی و ثبت گزارش اولیه باشید:

1. تماس با اورژانس (115) یا نیروی انتظامی (110): در صورت لزوم، برای دریافت کمک های پزشکی فوری با اورژانس تماس بگیرید. همچنین، اطلاع دادن به نیروی انتظامی برای ثبت گزارش اولیه حادثه و حضور در صحنه، بسیار حیاتی است. این گزارش پلیس، یک سند رسمی است که می تواند در مراحل بعدی رسیدگی به پرونده، به عنوان مدرک مورد استفاده قرار گیرد.
2. جمع آوری شواهد اولیه: در لحظات اولیه، تا حد امکان به جمع آوری شواهد بپردازید. از جراحات خود عکس برداری کنید، حتی اگر به نظرتان کوچک باشند. اگر در محل وقوع جرم هستید، از آنجا نیز عکس بگیرید (البته با رعایت نکات ایمنی). در صورت وجود شاهدان عینی، اطلاعات تماس آن ها (نام، نام خانوادگی، شماره تماس) را یادداشت کنید. فیلم یا صدای ضبط شده نیز می تواند به عنوان مستندات ارزشمندی عمل کند.

توصیه مهم: از دستکاری یا پنهان کردن جراحات خودداری کنید، چرا که این کار می تواند روند معاینه پزشکی قانونی را مختل کرده و اعتبار شواهد را کاهش دهد.

مراجعه به پزشکی قانونی: رکن اصلی اثبات جرم

گواهی پزشکی قانونی، مهمترین و معتبرترین مدرک برای اثبات وقوع ضرب و جرح و تعیین میزان آسیب های وارده است. بدون این گواهی، اثبات ادعای شاکی در دادگاه بسیار دشوار خواهد بود.

1. چگونگی دریافت نامه ارجاع به پزشکی قانونی: برای مراجعه به پزشکی قانونی، ابتدا باید به نزدیک ترین کلانتری محل وقوع جرم یا دادسرا مراجعه کنید و شکایت خود را مطرح نمایید. پس از تشکیل پرونده، نامه ارجاع به پزشکی قانونی به شما داده خواهد شد. این نامه، مجوز شما برای معاینه توسط پزشکان متخصص پزشکی قانونی است.
2. اهمیت و اعتبار گواهی پزشکی قانونی: پزشکان قانونی، با دقت جراحات را معاینه و شرح دقیق آن ها را در گواهی ثبت می کنند. این گواهی شامل جزئیاتی مانند نوع جراحت (کبودی، شکستگی، بریدگی)، علت وقوع، زمان تقریبی وقوع، و مهمتر از همه، تعیین درصد دیه مربوط به هر جراحت است. این سند، پایه و اساس محاسبه دیه و تعیین مجازات متهم خواهد بود.
3. نکات مهم:
   • مراجعه فوری: هرچه زودتر به پزشکی قانونی مراجعه کنید، آثار جراحات تازه تر و قابل استنادتر خواهند بود. تأخیر می تواند به کاهش اعتبار گواهی منجر شود.
   • عدم دستکاری جراحات: از هرگونه دستکاری، پانسمان های غیرضروری یا استفاده از مواد آرایشی روی جراحات خودداری کنید.
   • پیگیری های مجدد: در برخی موارد، پزشک قانونی ممکن است برای بررسی روند بهبود یا عوارض جانبی، مراجعات مجدد را توصیه کند. حتماً این پیگیری ها را انجام دهید و گواهی های تکمیلی را دریافت کنید.

مدارک مورد نیاز برای تنظیم شکوائیه

پیش از مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای ثبت نمونه شکوائیه ضرب و جرح، باید مدارک لازم را جمع آوری و آماده کنید. این مدارک، پازل اثبات جرم شما را تکمیل می کنند:

• اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه شاکی: برای احراز هویت شما.
• گواهی پزشکی قانونی (بسیار مهم): همانطور که ذکر شد، این گواهی ستون اصلی اثبات جرم است.
• گزارش نیروی انتظامی (در صورت تنظیم): اگر پس از حادثه با پلیس تماس گرفته اید و گزارشی ثبت شده است، کپی آن را ارائه دهید.
• استشهادیه محلی یا شهادت شهود: اگر شاهدانی دارید، اطلاعات کامل آن ها (نام، نام خانوادگی، کد ملی، شماره تماس و آدرس) را جمع آوری کنید. همچنین، می توانید یک استشهادیه محلی تهیه کنید که توسط چند نفر از همسایگان یا افراد مطلع امضا شده باشد.
• عکس، فیلم، پیامک، صدای ضبط شده: هرگونه مستندات الکترونیکی یا تصویری که وقوع جرم یا تهدیدات مرتبط با آن را نشان دهد، به عنوان مدرک پذیرفته می شود.
• اطلاعات هویتی و آدرس متهم (در صورت اطلاع): هرچه اطلاعات دقیق تری از متهم داشته باشید، روند شناسایی و احضار او سریع تر خواهد بود. در صورت عدم اطلاع کامل، ناشناس یا مشخصات نامعلوم درج کنید.

نحوه ثبت شکوائیه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از جمع آوری مدارک، نوبت به ثبت رسمی شکوائیه ضرب و جرح می رسد. این کار از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود:

1. مراحل ثبت شکایت (به صورت حضوری): با در دست داشتن تمامی مدارک به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. کارشناسان این دفاتر، شما را در تکمیل فرم های مربوطه و ثبت شکایت راهنمایی خواهند کرد.
2. الزامات تکمیل فرم های مربوطه: لازم است که اطلاعات هویتی شما و متهم (در صورت اطلاع)، موضوع شکایت، شرح واقعه و لیست ضمائم به دقت و بدون غلط املایی یا اشتباه وارد شود.
3. پرداخت هزینه های دادرسی: برای ثبت شکوائیه، لازم است هزینه های قانونی مربوطه را پرداخت کنید. این هزینه ها در دفتر خدمات قضایی به شما اعلام خواهد شد.

پس از ثبت شکوائیه، یک کد رهگیری به شما داده می شود که از طریق آن می توانید وضعیت پرونده خود را پیگیری کنید.

تهیه دقیق مدارک و ثبت صحیح شکوائیه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، اولین قدم های محکم برای دفاع از حقوق تضییع شده شما در برابر جرم ضرب و جرح است.

نحوه نوشتن و تنظیم شکوائیه ضرب و جرح: جزئیات و نکات کلیدی

یک شکوائیه به خوبی تنظیم شده، نه تنها روند رسیدگی را تسریع می کند، بلکه اعتبار و جدیت ادعای شاکی را نیز به مراجع قضایی نشان می دهد. نگارش نمونه شکوائیه ضرب و جرح نیازمند دقت در جزئیات و رعایت اصول حقوقی است. این بخش به شما کمک می کند تا با اعتماد به نفس بیشتری، این سند مهم را آماده کنید.

اجزای اصلی یک شکوائیه موثر

هر شکوائیه، فارغ از موضوع آن، باید دارای ساختار مشخصی باشد تا اطلاعات لازم را به صورت کامل و منظم به مرجع قضایی ارائه دهد:

1. عنوان: در بالای برگه، به وضوح عنوان شکوائیه یا دادخواست کیفری را بنویسید.
2. مشخصات شاکی: اطلاعات کامل هویتی خود را شامل نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شماره تماس و آدرس دقیق محل سکونت درج کنید.
3. مشخصات مشتکی عنه (متهم): اگر متهم را می شناسید، دقیقاً همین اطلاعات را برای او نیز بنویسید. در صورت عدم اطلاع کامل، عبارت ناشناس یا مشخصات نامعلوم را قید کنید، اما در این صورت، حتماً هرگونه اطلاعاتی که می تواند به شناسایی او کمک کند (مانند محل کار، محل تردد یا ویژگی های ظاهری) را در شرح واقعه ذکر کنید.
4. وکیل یا نماینده قانونی: اگر وکیل دارید، اطلاعات کامل او را نیز در این بخش بنویسید.
5. موضوع شکایت: به صورت مختصر و روشن، موضوع شکایت را بیان کنید؛ مثلاً ایراد ضرب و جرح عمدی/غیرعمدی یا ایراد ضرب و جرح عمدی به همراه توهین و تهدید.
6. دلایل و ضمائم: فهرست دقیق و کاملی از تمامی مدارک و مستنداتی که به شکوائیه پیوست کرده اید را بنویسید. این فهرست می تواند شامل گواهی پزشکی قانونی، کپی شناسنامه و کارت ملی، گزارش نیروی انتظامی، استشهادیه محلی، شهادت شهود (با ذکر نام و مشخصات)، عکس و فیلم، و غیره باشد.
7. زمان و نشانی محل وقوع جرم: تاریخ و ساعت دقیق و همچنین آدرس کامل محلی که حادثه در آن رخ داده است، باید با جزئیات قید شود. این اطلاعات برای تحقیقات بعدی بسیار مهم است.
8. شرح ماوقع (متن اصلی شکایت): این بخش، قلب شکوائیه شماست و باید به دقت و با رعایت نکات زیر نوشته شود:
   • بیان دقیق و زمان بندی شده حادثه: اتفاقات را به ترتیب زمانی و با جزئیات کافی شرح دهید. چه کسی، کجا، کی، چگونه و چرا این اتفاق افتاد.
   • توضیح چگونگی وقوع ضرب و جرح و نوع آسیب ها: به وضوح بیان کنید که چگونه مورد ضرب و جرح قرار گرفته اید و چه آسیب هایی به شما وارد شده است.
   • اشاره به حضور شهود یا سایر مستندات: اگر شاهدانی در محل حضور داشته اند یا مدارک دیگری مانند فیلم و عکس دارید، در متن شکوائیه به آن ها اشاره کنید.
   • تمرکز بر واقعیت ها و اجتناب از بزرگ نمایی یا احساسی نوشتن: سعی کنید واقع بینانه و بدون هیجان زدگی بنویسید. از به کار بردن جملات احساسی که ممکن است از اعتبار شکایت بکاهد، خودداری کنید. هدف، ارائه یک گزارش واقعی از حادثه است.
9. خواسته (درخواست شاکی): در این قسمت، به وضوح درخواست خود را از مراجع قضایی مطرح کنید؛ مثلاً تقاضای تعقیب کیفری و صدور حکم محکومیت متهم و درخواست مطالبه دیه یا قصاص (در صورت وجود شرایط).

نکات حقوقی مهم در نگارش

برای اینکه نمونه شکوائیه ضرب و جرح شما از استحکام حقوقی بالایی برخوردار باشد، به نکات زیر توجه کنید:

• دقت در انتخاب واژگان: در صورت امکان و بدون پیچیده کردن متن، از اصطلاحات حقوقی مناسب استفاده کنید. به عنوان مثال، به جای کتک کاری، از ایراد ضرب و جرح استفاده نمایید.
• صراحت و وضوح: متن باید آنقدر روشن باشد که هیچ ابهامی برای خواننده (قاضی یا بازپرس) باقی نماند. از جملات کوتاه و معنادار استفاده کنید.
• ارائه مستندات قوی: هر ادعایی که در شرح واقعه می کنید، باید با دلیل و مدرک پشتیبانی شود. اگر می گویید کسی شهادت داده است، نام او را بنویسید. اگر عکسی دارید، به آن ارجاع دهید.

نمونه شکوائیه های آماده: با قابلیت کپی و ویرایش

برای اینکه مسیر تنظیم شکوائیه ضرب و جرح برای شما هموارتر شود، در این بخش چند نمونه از شکوائیه های متداول آورده شده است. این نمونه ها می توانند الگویی مناسب برای شما باشند تا با توجه به شرایط خاص پرونده خود، آن ها را ویرایش و تکمیل کنید. به یاد داشته باشید که هر پرونده ای منحصر به فرد است و ممکن است نیاز به جزئیات خاص خود داشته باشد.

نمونه شکوائیه کلی ضرب و جرح (قابل تعمیم)

این نمونه، یک فرم پایه برای شکایت ضرب و جرح است که می تواند برای اکثر موارد مورد استفاده قرار گیرد. بخش های مشخص شده در براکت [ ] را باید با اطلاعات مربوط به پرونده خود تکمیل کنید:

به نام خدا
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب [نام شهرستان]

موضوع: شکوائیه ایراد ضرب و جرح عمدی/غیرعمدی

شاکی:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل شاکی]
نام پدر: [نام پدر شاکی]
کد ملی: [کد ملی شاکی]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه شاکی]
تاریخ تولد: [تاریخ تولد شاکی]
آدرس دقیق محل سکونت: [آدرس کامل شاکی، شامل شهر، خیابان، کوچه، پلاک، واحد]
شماره تماس: [شماره تلفن شاکی]

مشتکی عنه (متهم):
نام و نام خانوادگی: [نام کامل متهم، در صورت اطلاع]
نام پدر: [نام پدر متهم، در صورت اطلاع]
کد ملی: [کد ملی متهم، در صورت اطلاع]
آدرس دقیق محل سکونت: [آدرس کامل متهم، در صورت اطلاع. در غیر این صورت بنویسید: نامعلوم یا مشخصات در دسترس نیست و متعاقباً اعلام خواهد شد]
شماره تماس: [شماره تلفن متهم، در صورت اطلاع]

زمان و نشانی محل وقوع جرم:
تاریخ دقیق: [روز/ماه/سال وقوع حادثه]
ساعت تقریبی: [ساعت تقریبی وقوع حادثه]
آدرس دقیق محل وقوع: [آدرس کامل محل وقوع جرم، مثلاً: خیابان [نام خیابان]، کوچه [نام کوچه]، پلاک [پلاک]]

دلایل و ضمائم:
1. کپی مصدق کارت ملی و شناسنامه شاکی.
2. گواهی پزشکی قانونی شماره [شماره گواهی] مورخ [تاریخ گواهی].
3. گزارش ضابطین قضایی (کلانتری/پلیس 110) شماره [شماره گزارش] مورخ [تاریخ گزارش] (در صورت وجود).
4. استشهادیه محلی/شهادت شهود (نام و مشخصات شهود در متن ذکر شده است).
5. تصاویر/فیلم مربوط به جراحات و محل وقوع (در صورت وجود و پیوست).
6. [سایر مدارک و مستندات دیگر در صورت وجود]

شرح ماوقع:
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانب [نام شاکی] در تاریخ [تاریخ دقیق وقوع حادثه] در ساعت [ساعت تقریبی وقوع حادثه] در [آدرس دقیق محل وقوع جرم]، توسط آقای/خانم [نام کامل متهم، در صورت اطلاع] یا شخصی با مشخصات [توضیح مشخصات ظاهری در صورت ناشناس بودن] مورد ایراد ضرب و جرح عمدی/غیرعمدی قرار گرفتم.
در آن روز، در حالی که [شرح دقیق و مرحله به مرحله حادثه را با جزئیات بنویسید. مثلاً: اینجانب در حال عبور از کوچه بودم که متهم ناگهان از پشت سر به من حمله کرده و با مشت و لگد به سر و صورت من ضربه وارد نمود.]
در پی این حمله، اینجانب از ناحیه [ذکر دقیق نقاط آسیب دیده بدن، مثلاً صورت، دست چپ و قفسه سینه] دچار آسیب های [ذکر نوع آسیب ها، مثلاً کبودی، تورم، شکستگی و خونریزی] شدم که بلافاصله جهت اقدامات درمانی اولیه به بیمارستان [نام بیمارستان] منتقل گردیدم و سپس طبق دستور مقام قضایی به پزشکی قانونی معرفی شدم. گواهی پزشکی قانونی پیوست این شکوائیه، مؤید شدت و نوع جراحات وارده می باشد.
شهود محترم [نام و نام خانوادگی شهود، در صورت وجود] نیز در صحنه وقوع حادثه حضور داشتند و حاضر به ادای شهادت هستند. همچنین، مدارکی از قبیل [اشاره به عکس، فیلم یا سایر مستندات] موجود است که در صورت لزوم ارائه خواهد شد.

خواسته:
لذا، با عنایت به دلایل و مدارک پیوستی و شرح ماوقع فوق الذکر، از آن مقام محترم قضایی تقاضای تعقیب کیفری و صدور حکم محکومیت متهم (آقای/خانم [نام متهم]) بابت ایراد ضرب و جرح عمدی/غیرعمدی و همچنین پرداخت دیه کامل/جزئی بابت جراحات وارده، مطابق با نظر پزشکی قانونی، به اینجانب را استدعا دارم.

با تقدیم احترام و تشکر،
[امضای شاکی]
تاریخ: [تاریخ تنظیم شکوائیه]

نمونه شکوائیه ضرب و جرح عمدی

در نمونه شکوائیه ضرب و جرح عمدی، تأکید بر قصد و نیت متهم برای ایراد آسیب است. بیان این قصد در متن شکایت، نقش کلیدی در اثبات جرم و تعیین مجازات سنگین تر دارد:

... (بخش های عنوان، مشخصات شاکی و متهم و زمان و نشانی محل وقوع جرم مشابه نمونه کلی) ...

موضوع: شکوائیه ایراد ضرب و جرح عمدی

دلایل و ضمائم:
... (مشابه نمونه کلی) ...
تأکید بر شواهدی که قصد مجرمانه را نشان می دهد (مانند تهدید قبلی، استفاده از ابزار خاص)

شرح ماوقع:
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانب [نام شاکی] در تاریخ [تاریخ دقیق] در ساعت [ساعت تقریبی] در [آدرس محل وقوع]، با قصد قبلی و به صورت عمدی توسط آقای/خانم [نام کامل متهم] مورد ایراد ضرب و جرح قرار گرفتم.
اینجانب و متهم قبلاً دارای [شرح مختصر سابقه، مثلاً اختلافات مالی/ملکی/شخصی] بودیم. در تاریخ مذکور، متهم [شرح دقیق حادثه و جزئیاتی که نشان دهنده عمدی بودن عمل است. مثلاً: با برنامه ریزی قبلی و در کمین، مسیر تردد اینجانب را مسدود نموده و با استفاده از [نام ابزار، مثلاً چوب/مشت آهنین] به قصد آسیب رساندن جدی به من حمله کرد و چندین ضربه به [نقاط آسیب دیده] وارد آورد.].
جراحات وارده به اینجانب شامل [ذکر دقیق جراحات و شدت آنها، مانند شکستگی استخوان فک و بینی، پارگی عمیق در ناحیه ابرو و کبودی وسیع در چشم راست] بوده که گواهی پزشکی قانونی پیوست، مؤید شدت و عمدی بودن آسیب ها است. شاهدان عینی [نام شهود] نیز می توانند بر قصد و نیت مجرمانه متهم شهادت دهند.

خواسته:
لذا، با عنایت به عمدی بودن فعل ارتکابی و قصد قبلی متهم برای ایراد آسیب جدی، تقاضای تعقیب کیفری و صدور حکم محکومیت متهم به مجازات قانونی بابت ایراد ضرب و جرح عمدی و همچنین پرداخت دیه کامل جراحات وارده را استدعا دارم.
... (بخش های پایانی مشابه نمونه کلی) ...

نمونه شکوائیه ضرب و جرح همسر (خشونت خانگی)

شکایت از خشونت خانگی به دلیل حساسیت های اجتماعی و قانونی، نیازمند دقت و توجه ویژه ای است. در نمونه شکوائیه ضرب و جرح همسر، اشاره به رابطه زوجیت و محل وقوع (منزل مشترک) ضروری است:

... (بخش های عنوان، مشخصات شاکی و متهم و زمان و نشانی محل وقوع جرم مشابه نمونه کلی. با ذکر مشخصات متهم به عنوان همسر) ...

موضوع: شکوائیه ایراد ضرب و جرح عمدی (خشونت خانگی)

دلایل و ضمائم:
... (مشابه نمونه کلی) ...
تأکید بر مستندات پزشکی قانونی و شهود (در صورت وجود، حتی فرزندان بالغ)

شرح ماوقع:
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانبه [نام شاکی]، همسر قانونی آقای/خانم [نام کامل متهم]، در تاریخ [تاریخ دقیق] در ساعت [ساعت تقریبی] در منزل مشترک واقع در [آدرس کامل منزل مشترک]، توسط ایشان مورد ایراد ضرب و جرح عمدی قرار گرفتم.
در تاریخ مذکور، پس از [شرح مختصر علت مشاجره یا اختلاف، مثلاً یک مشاجره لفظی بر سر مسائل مالی/تربیت فرزندان]، همسرم [نام متهم] اقدام به [شرح دقیق و جزئیات خشونت، مثلاً با مشت و لگد به صورت و بدن اینجانبه حمله کرد. ایشان مرا بر زمین انداخت و به سرم کوبید و سپس با استفاده از [نام ابزار، مثلاً کمربند/ملاقه] مرا مورد ضرب و شتم قرار داد.].
در پی این حمله، اینجانبه دچار آسیب های جدی از ناحیه [ذکر دقیق نقاط آسیب دیده، مانند سر، صورت، گردن، دست ها و کمر] از جمله [ذکر نوع جراحات، مانند شکستگی استخوان بینی، کبودی شدید در ناحیه چشم و صورت، دررفتگی شانه چپ و پارگی لب] شدم که گواهی پزشکی قانونی پیوست این شکوائیه، مؤید این جراحات است. این واقعه در حضور [در صورت وجود شاهد مانند فرزندان بالغ، یا همسایگان] رخ داده است. این اولین بار نیست که چنین اتفاقی می افتد و [اشاره به سابقه خشونت در صورت وجود].

خواسته:
لذا، با عنایت به دلایل و مدارک پیوستی و وقوع خشونت خانگی و ایراد ضرب و جرح عمدی توسط همسرم، تقاضای تعقیب کیفری و صدور حکم محکومیت متهم به مجازات قانونی بابت ایراد ضرب و جرح عمدی و همچنین پرداخت دیه کامل جراحات وارده را استدعا دارم. همچنین، درخواست حمایت قضایی لازم برای حفظ امنیت جانی اینجانبه را دارم.
... (بخش های پایانی مشابه نمونه کلی) ...

نمونه شکوائیه ضرب و جرح به همراه توهین و تهدید

اگر علاوه بر ضرب و جرح، متهم اقدام به توهین یا تهدید نیز کرده باشد، می توان تمامی این جرائم را در یک شکوائیه مطرح کرد. در نمونه شکوائیه ضرب و جرح و توهین، نحوه اثبات هر یک از این جرائم حائز اهمیت است:

... (بخش های عنوان، مشخصات شاکی و متهم و زمان و نشانی محل وقوع جرم مشابه نمونه کلی) ...

موضوع: شکوائیه ایراد ضرب و جرح عمدی، توهین و تهدید

دلایل و ضمائم:
... (مشابه نمونه کلی) ...
علاوه بر مدارک فیزیکی، اشاره به شهادت شهود در مورد توهین و تهدید، فایل صوتی یا پیامک (در صورت وجود).

شرح ماوقع:
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانب [نام شاکی] در تاریخ [تاریخ دقیق] در ساعت [ساعت تقریبی] در [آدرس محل وقوع]، توسط آقای/خانم [نام کامل متهم] مورد ایراد ضرب و جرح عمدی، توهین و تهدید قرار گرفتم.
در تاریخ مذکور، در حالی که [شرح مختصر علت درگیری، مثلاً پس از یک مشاجره لفظی بر سر [موضوع]]، متهم ابتدا با الفاظ رکیک و توهین آمیز نظیر [ذکر برخی از الفاظ توهین آمیز، در صورت لزوم و به صورت مستند] به اینجانب اهانت کرد و سپس با لحنی تهدیدآمیز گفت [ذکر جمله تهدیدآمیز، مثلاً کاری می کنم که دیگر روی آرامش را نبینی / دفعه بعد کارت را تمام می کنم]. پس از آن، به صورت ناگهانی به اینجانب حمله کرده و با [شرح دقیق ضرب و جرح، مانند مشت و لگد به سر و صورت و شکم من ضربه وارد کرد.]
در پی این حملات، اینجانب از ناحیه [ذکر دقیق نقاط آسیب دیده] دچار آسیب های [ذکر نوع جراحات] شدم که گواهی پزشکی قانونی پیوست، مؤید این جراحات است. شاهدان عینی [نام شهود] که در محل حضور داشتند، علاوه بر مشاهده ضرب و جرح، توهین و تهدیدات متهم را نیز شنیده اند و حاضر به ادای شهادت هستند. همچنین [در صورت وجود فایل صوتی، پیامک، یا فیلم] این مدارک نیز ضمیمه خواهد شد.

خواسته:
لذا، با عنایت به دلایل و مدارک پیوستی و وقوع جرائم ایراد ضرب و جرح عمدی، توهین و تهدید توسط متهم، تقاضای تعقیب کیفری و صدور حکم محکومیت متهم به مجازات قانونی بابت هر سه جرم مذکور و همچنین پرداخت دیه کامل جراحات وارده را استدعا دارم.
... (بخش های پایانی مشابه نمونه کلی) ...

نمونه شکوائیه ضرب و جرح بدون گواهی پزشکی قانونی

در برخی موارد، به دلایل مختلف ممکن است امکان مراجعه به پزشکی قانونی فراهم نشود. در نمونه شکوائیه ضرب و جرح بدون پزشکی قانونی، نقش شهود، اقرار متهم یا سایر مستندات الکترونیکی پررنگ تر می شود:

... (بخش های عنوان، مشخصات شاکی و متهم و زمان و نشانی محل وقوع جرم مشابه نمونه کلی) ...

موضوع: شکوائیه ایراد ضرب و جرح عمدی/غیرعمدی (بدون گواهی پزشکی قانونی)

دلایل و ضمائم:
1. کپی مصدق کارت ملی و شناسنامه شاکی.
2. استشهادیه محلی/شهادت شهود (با ذکر نام و مشخصات شهود در متن).
3. گزارش ضابطین قضایی (کلانتری/پلیس 110) شماره [شماره گزارش] مورخ [تاریخ گزارش] (در صورت وجود).
4. تصاویر/فیلم مربوط به جراحات و محل وقوع (در صورت وجود و پیوست).
5. [در صورت اقرار متهم در کلانتری یا حضور ضابطین در صحنه]
6. [سایر مدارک و مستندات دیگر در صورت وجود]

شرح ماوقع:
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانب [نام شاکی] در تاریخ [تاریخ دقیق] در ساعت [ساعت تقریبی] در [آدرس محل وقوع]، توسط آقای/خانم [نام کامل متهم] مورد ایراد ضرب و جرح عمدی/غیرعمدی قرار گرفتم.
در تاریخ مذکور، [شرح دقیق حادثه و جزئیاتی که وقوع ضرب و جرح را اثبات می کند، با تأکید بر شواهد جایگزین. مثلاً: متهم در حضور شهود عینی [نام و نام خانوادگی شهود] به من حمله کرده و با ضربات مشت و لگد به صورت و شکم من آسیب رساند. این شهود حاضر به ادای شهادت در مراجع قضایی هستند و می توانند جزئیات دقیق حادثه و نوع جراحات را تشریح نمایند.]
متأسفانه، به دلایل [ذکر دلیل عدم مراجعه به پزشکی قانونی، مثلاً عدم دسترسی به موقع به پزشکی قانونی به دلیل شرایط اضطراری/نبود امکانات درمانی در محل وقوع جرم/خوف و ترس از متهم در لحظات اولیه]، موفق به دریافت گواهی پزشکی قانونی نشدم. با این حال، آثار جراحات وارده به وضوح بر روی بدن اینجانب قابل مشاهده بود (و در صورت امکان عکس های گرفته شده ضمیمه می شود) و شهادت شهود عینی [نام شهود] می تواند به اثبات وقوع جرم و شدت آن کمک کند. ضابطین قضایی حاضر در صحنه نیز [در صورت حضور] می توانند گواهی دهند.

خواسته:
لذا، با عنایت به دلایل و مدارک پیوستی، به خصوص شهادت شهود عینی که از ارکان مهم اثبات جرم هستند، از آن مقام محترم قضایی تقاضای تعقیب کیفری و صدور حکم محکومیت متهم (آقای/خانم [نام متهم]) بابت ایراد ضرب و جرح عمدی/غیرعمدی و همچنین پرداخت دیه کامل/جزئی بابت جراحات وارده، مطابق با نظر کارشناسان مربوطه یا سوگند، به اینجانب را استدعا دارم.
... (بخش های پایانی مشابه نمونه کلی) ...

فرآیند رسیدگی به شکایت در مراجع قضایی

پس از ثبت شکوائیه، تازه مسیر رسیدگی در دادگستری آغاز می شود. این فرآیند ممکن است زمان بر باشد، اما با آگاهی از مراحل آن، می توان با آرامش بیشتری آن را پیگیری کرد. دانستن اینکه پرونده شما در هر مرحله به کجا می رود و چه اتفاقاتی در انتظار است، حس کنترل بیشتری به شما می دهد.

تحقیقات دادسرا (بازپرسی و دادیاری)

اولین ایستگاه رسیدگی به شکایت ضرب و جرح، دادسرا است. در این مرحله، پرونده به یکی از شعب بازپرسی یا دادیاری ارجاع داده می شود. وظیفه اصلی دادسرا، انجام تحقیقات مقدماتی برای کشف حقیقت و تشخیص اینکه آیا جرمی اتفاق افتاده و متهم کیست، می باشد:

1. احضار طرفین و شهود: بازپرس یا دادیار ممکن است شاکی، متهم و شهود را برای ارائه توضیحات و ادای شهادت احضار کند. این جلسات برای جمع آوری اطلاعات بیشتر و بررسی دقیق تر ابعاد حادثه حیاتی هستند.
2. نقش ضابطین قضایی: گاهی اوقات، دادسرا از ضابطین قضایی (مانند نیروی انتظامی، کلانتری یا آگاهی) می خواهد تا تحقیقات تکمیلی را انجام دهند. این تحقیقات می تواند شامل بررسی محل جرم، اخذ اظهارات از افراد مطلع، یا جمع آوری شواهد بیشتر باشد.
3. صدور قرار مجرمیت یا منع تعقیب: پس از تکمیل تحقیقات، بازپرس یا دادیار تصمیم می گیرد. اگر دلایل کافی برای انتساب جرم به متهم وجود داشته باشد، قرار مجرمیت صادر می شود. در غیر این صورت، اگر ادله کافی برای اثبات جرم یا انتساب آن به متهم نباشد، قرار منع تعقیب صادر خواهد شد.

صدور کیفرخواست و ارجاع به دادگاه کیفری دو

اگر دادسرا قرار مجرمیت صادر کند، به این معنی است که دلایل کافی برای محاکمه متهم وجود دارد. در این مرحله، دادیار یا بازپرس، بر اساس تحقیقات انجام شده، کیفرخواست را تنظیم و صادر می کند. کیفرخواست، سندی رسمی است که در آن، جرم ارتکابی، دلایل اثبات آن، و درخواست مجازات برای متهم از سوی دادستان مطرح می شود. پس از صدور کیفرخواست، پرونده از دادسرا به دادگاه کیفری دو (مرجع اصلی رسیدگی به جرائم ضرب و جرح) ارجاع داده می شود.

روند دادرسی در دادگاه

در دادگاه کیفری دو، قاضی با دقت تمام به پرونده رسیدگی می کند. این مرحله شامل:

1. جلسات رسیدگی: قاضی، شاکی و متهم را (یا وکلای آن ها را) برای شرکت در جلسات دادرسی احضار می کند. در این جلسات، طرفین فرصت دارند تا دفاعیات خود را ارائه دهند، مدارک و مستندات جدید را عرضه کنند و به سؤالات قاضی پاسخ دهند.
2. نقش قاضی در بررسی مدارک و شواهد: قاضی تمامی مدارک موجود، از جمله گواهی پزشکی قانونی، گزارش پلیس، اظهارات شهود، و دفاعیات متهم را به دقت بررسی می کند تا به حقیقت دست یابد.

صدور حکم و اجرای آن

پس از بررسی کامل پرونده و استماع دفاعیات، قاضی رأی نهایی خود را صادر می کند:

1. انواع احکام:
   • حکم محکومیت: در صورت اثبات جرم، قاضی متهم را به مجازات های قانونی (حبس، شلاق، دیه) محکوم می کند.
   • حکم برائت: اگر قاضی جرم را ثابت نداند یا متهم را بی گناه تشخیص دهد، حکم برائت صادر می کند.
   • حکم دیه: در جرائم غیرعمدی یا در صورتی که شاکی از حق قصاص صرف نظر کند، قاضی حکم به پرداخت دیه صادر می کند.
2. امکان تجدیدنظرخواهی: طرفین دعوا (شاکی و متهم) معمولاً حق دارند ظرف مدت زمان مشخصی پس از صدور حکم اولیه، نسبت به آن تجدیدنظرخواهی کنند. پرونده تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان بررسی می شود.

پیگیری پرونده در تمامی مراحل دادسرا و دادگاه، نیازمند صبر، دقت و گاهی همراهی با یک وکیل متخصص است تا هیچ فرصتی برای احقاق حق از دست نرود.

سوالات متداول (FAQ)

مدت زمان رسیدگی به شکایت ضرب و جرح چقدر است؟

مدت زمان رسیدگی به شکایت ضرب و جرح به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی توان یک زمان دقیق را برای همه پرونده ها تعیین کرد. پیچیدگی پرونده، تعداد و نوع جراحات، تعداد شهود، همکاری طرفین و حجم کاری دادسرا و دادگاه، همگی در این زمان تأثیرگذار هستند. به طور کلی، یک پرونده ساده ممکن است چند ماه به طول انجامد، در حالی که پرونده های پیچیده تر ممکن است بیش از یک سال یا حتی بیشتر طول بکشند. مراحل تحقیقات دادسرا، جلسات دادگاه و امکان تجدیدنظرخواهی، هر کدام به نوبه خود زمان بر خواهند بود.

آیا مهلت خاصی برای شکایت ضرب و جرح وجود دارد؟

برای جرائم ضرب و جرح عمدی که دارای جنبه عمومی هستند، معمولاً مهلت خاصی برای طرح شکایت کیفری وجود ندارد و شاکی می تواند تا سال ها پس از وقوع جرم نیز اقدام به طرح شکایت کند. اما برای جرائم ضرب و جرح غیرعمدی یا مواردی که تنها دارای جنبه خصوصی (صرفاً مطالبه دیه) هستند و جنبه عمومی ندارند، ممکن است مرور زمان شامل آن ها شود. با این حال، توصیه اکید این است که هرچه سریع تر پس از وقوع حادثه اقدام به طرح شکایت شود. سرعت در شکایت، به حفظ و جمع آوری بهتر شواهد، تازگی آثار جراحات و اظهارات دقیق تر شهود کمک شایانی می کند و روند رسیدگی را تسهیل می بخشد.

هزینه های شکایت ضرب و جرح شامل چه مواردی است؟

هزینه های شکایت ضرب و جرح شامل چند بخش اصلی است: اول، هزینه های دادرسی که برای ثبت شکوائیه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت می شود. دوم، هزینه های پزشکی قانونی که بابت معاینه و صدور گواهی پرداخت می گردد (این هزینه بسته به تعداد مراجعات و نوع آزمایشات می تواند متفاوت باشد). سوم، هزینه های احتمالی وکیل (در صورت تمایل به اخذ وکیل). و در نهایت، سایر هزینه ها مانند هزینه استخراج مدارک، کپی برداری یا ایاب و ذهاب. مجموع این هزینه ها می تواند از چند صد هزار تومان تا چند میلیون تومان متغیر باشد. لازم به ذکر است که در صورت محکومیت متهم، معمولاً بخشی از این هزینه ها به عنوان خسارت دادرسی از وی مطالبه می شود.

اگر مشتکی عنه ناشناس باشد، چگونه شکایت کنم؟

اگر متهم (مشتکی عنه) ناشناس باشد، همچنان می توانید شکایت خود را مطرح کنید. در نمونه شکوائیه ضرب و جرح، در بخش مربوط به مشخصات متهم، باید عبارت ناشناس یا مشخصات نامعلوم را قید کرده و در بخش شرح ماوقع، هرگونه اطلاعاتی که می تواند به شناسایی متهم کمک کند (مانند ویژگی های ظاهری، لباس، محل تردد، شماره پلاک خودرو در صورت مشاهده، و …) را با جزئیات بنویسید. در این موارد، نقش گزارش نیروی انتظامی، شهادت شهود و دوربین های مداربسته (در صورت وجود) برای شناسایی متهم بسیار حیاتی است. دادسرا و پلیس مکلف به پیگیری و شناسایی متهم ناشناس هستند.

در صورت رضایت شاکی، پرونده چگونه مختومه می شود؟

رضایت شاکی در پرونده های ضرب و جرح، بسته به عمدی یا غیرعمدی بودن جرم و میزان آسیب وارده، می تواند تأثیر متفاوتی داشته باشد. اگر ضرب و جرح صرفاً دارای جنبه خصوصی (مانند مطالبه دیه بدون جنبه عمومی) باشد، با رضایت شاکی، پرونده مختومه و رسیدگی متوقف می شود. اما در جرائم ضرب و جرح عمدی که دارای جنبه عمومی و مجازات حبس یا شلاق هستند، رضایت شاکی تنها باعث تخفیف در مجازات (مانند کاهش حبس یا تبدیل آن به مجازات های دیگر) می شود و پرونده به طور کامل مختومه نخواهد شد، زیرا جنبه عمومی جرم همچنان باقی است و دادگاه مکلف به رسیدگی به آن بخش خواهد بود.

آیا برای شکایت ضرب و جرح حتماً به وکیل نیاز دارم؟

خیر، برای طرح شکایت ضرب و جرح لزوماً نیاز به وکیل ندارید و می توانید شخصاً مراحل را پیگیری کنید. اما باید دانست که فرآیندهای قضایی پیچیدگی های خاص خود را دارند. حضور یک وکیل متخصص می تواند به شما در تنظیم دقیق شکوائیه، جمع آوری مدارک، ارائه دفاعیات قوی، حضور در جلسات دادگاه و پیگیری مؤثر پرونده کمک کند. وکیل با آگاهی از قوانین و رویه های قضایی، می تواند شانس موفقیت شما را افزایش دهد و از اتلاف وقت و انرژی شما جلوگیری نماید. تصمیم گیری برای انتخاب وکیل، به میزان توانایی شما در پیگیری مسائل حقوقی و پیچیدگی پرونده تان بستگی دارد.

چگونه می توان دیه را محاسبه کرد و از متهم دریافت نمود؟

محاسبه دیه، بر اساس گواهی پزشکی قانونی و طبق نرخ دیه مصوب هر سال انجام می شود. پزشکی قانونی، نوع و شدت جراحات را با درصد یا کسر مشخصی از دیه کامل تعیین می کند. قاضی نیز بر اساس این گواهی و سایر شواهد، میزان دقیق دیه را در حکم خود مشخص می کند. پس از صدور حکم قطعی، شاکی می تواند از طریق اجرای احکام دادگستری، برای دریافت دیه از متهم اقدام کند. اگر متهم داوطلبانه دیه را پرداخت نکند، می توان از طریق توقیف اموال او یا سایر اقدامات قانونی، دیه را وصول کرد.

نتیجه گیری

فرآیند پیگیری نمونه شکوائیه ضرب و جرح، مسیری است که از لحظه تلخ وقوع حادثه آغاز شده و با احقاق حق و اجرای عدالت به سرانجام می رسد. در این مسیر، آگاهی، دقت و پیگیری مجدانه، کلید موفقیت محسوب می شوند. هرچند مواجهه با آسیب های فیزیکی و روحی ناشی از ضرب و جرح دشوار است، اما قانون، ابزارهای لازم برای دفاع از حقوق تضییع شده را در اختیار افراد قرار داده است. با اقدام به موقع، جمع آوری مستندات قوی و پیگیری مراحل قانونی، می توان از وقوع مجدد چنین حوادثی جلوگیری کرد و متهم را به سزای عملش رساند.

این راهنما تلاش کرد تا با روایتی جامع و کاربردی، از اولین گام های پس از حادثه تا صدور حکم نهایی، شما را در این مسیر همراهی کند. به یاد داشته باشید که حفظ کرامت انسانی و ایستادگی در برابر ظلم، حق هر فردی است و با آگاهی و استفاده از ابزارهای قانونی، می توان به این مهم دست یافت.